گردآورنده: “سارا رزاقی”
کارشناس ارشد روانشناسی عمومی،
معاونت فرهنگی و اجتماعی پلیس گیلان

پدر با ایجاد یک زندگی آرام به کودک کمک می‌کند روانی شاداب و ذهنی متمرکز داشته باشد. پدر اولین قهرمان و الگو برای کودک است که می‌تواند راه و رسم زندگی را به او بیاموزد.هنگامی‌که از نقش والدین صحبت می‌کنیم همه تصور می‌کنند که وظیفه اصلی پرورش و تربیت فرزند بر عهده مادر است. اگر چه عشق مادر مهم و خاص است اما ویژگی‌های رفتاری پدر نقش مهمی در شخصیت کودک دارد.شکل‌گیری ویژگی‌های مثبت و منفی کودک تا حد زیادی از نحوه تعامل او با پدرش تأثیر می‌پذیرد.

هنگامی که کودک متولد می‌شود پدر و مادر اولین افرادی هستند که کودک آن‌ها را می‌شناسد و درک می‌کند؛ پس اولین مربی کودکی که چشم به جهان گشوده پدر و مادر هستند.

نقش پدر در این زمینه بسیار حساس است. زیرا پدر به عنوان اولین مربی کودک، باید تجربیات خود را با صبر و محبت در اختیار کودک قرار دهد و او را آماده مسیر زندگی کند. پدر می‌تواند در این مسیر همواره؛ همراه کودک باشد و به او آداب زندگی کردن، شجاعت، ارزش‌های اخلاقی و ادب و نظم را بیاموزد. حضور پدر در خانواده برای فرزندان نماد امنیت و حمایت است. آن‌ها می‌توانند به فرزند خود اطمینان دهند که در برابر هر خطری از او محافظت می‌کنند.

پدر از همان دوران نوزادی می‌تواند کودک خود را در آغوش بگیرد و امنیت و عشق و آرامش را برای او به ارمغان بیاورد. این موضوع موجب می‌شود کودک، پدر را در دایره امنیت خود احساس کند که این احساس امنیت از لحاظ رشد جسمی، عاطفی و روانی موجب آرامش و سلامت روان کودک می‌شود و به او کمک می‌کند اعتماد کردن را بیاموزد و به آینده امید داشته باشد.

پدر با ایجاد یک زندگی آرام به کودک کمک می‌کند ذهنی متمرکز و روانی شاداب داشته باشد. پدر اولین الگوی قدرتمند برای فرزندان خود محسوب می‌شود و با رفتار و گفتار درست، تربیت صحیح را در آن‌ها تقویت می‌کند. فرزندانی که تعامل مثبتی با پدر خود دارند معمولا از مشکلات رفتاری کمتری رنج می‌برند و از سطح اجتماعی بالاتری برخوردارند. زمانی‌که پدر ارتباط خوبی با خانواده و اطرافیان خود داشته باشد و بتواند در مواقع بروز مشکلات، هیجانات خود را مدیریت کند، کودک از او الگو می‌گیرد.

اگر کودک در رفتار پدر عصبانیت و پرخاشگری نبیند یاد می‌گیرد برای رسیدن به خواسته خود آرامش داشته باشد و هرگز دست به زور و خشونت نزند.کودکانی که توجه و محبت بیشتری از پدر خود دریافت کرده باشند، اعتماد به نفس بالاتری دارند و به طور کلی شادتر هستند. این کودکان تاب‌آوری بیشتری در برابر ناکامی‌ها و سرخوردگی‌ها از خود نشان می‌دهند و در موقعیت‌های جدید کمتر دچار اضطراب و ترس می‌شوند. این کودکان نسبت به همسالان خود در مقابل فشارهای روانی مقاومت و سازگاری بالاتری نشان می‌دهند.

پدر می‌تواند با حمایت و پشتیبانی، توانایی حل مسئله را در کودک افزایش دهد. کودکانی که در سال‌های اولیه رشد، پدران فعال داشته باشند از رشد شناختی و هوش هیجانی بیشتری برخوردار می‌شوند و ظرفیت روانی بیشتری برای کنجکاوی و اکتشاف از خود بروز می‌دهند.

مطالعات نشان می‌دهد؛ کودکانی که پدران فعال داشته‌اند در امتحانات و دروسی مانند ریاضی، نمره بالاتر کسب می‌کنند و احتمال بزهکاری و ترک تحصیل در آن‌ها کمتر است. وقتی کودک به مدرسه می‌رود، پدر باید به فرزند خود روحیه دهد و به او بیاموزد مشکلات و دشواری‌های مدرسه را به عنوان یک چالش در نظر بگیرد و با حفظ روحیه خود، آن‌ها را پشت سر بگذارد.

در این موقعیت مادران اغلب نقش حمایت‎کننده عاطفی را برعهده دارند در مقابل پدران باید به پرورش استقلال و اعتماد به نفس فرزند کمک کنند. در سنین نوجوانی، نوجوان تلاش می‌کند از نقش کودکی خود فاصله بگیرد و به عنوان یک فرد بزرگسال رفتار کند در این دوران حرف‌شنوی کمتری دارند و سعی می‌کنند هویت خود را از گروه همسالان خود کسب کنند در این زمان بسیار مهم است که پدر رفتاری مستبدانه نداشته باشد و به فرزند خود نشان دهد که برای انتخاب‌های او ارزش قائل است.

مطالعات نشان می‌دهد؛ دخترانی که روابط عاطفی محکم‌تری با پدر خود دارند در مقایسه با دخترانی که روابط عاطفی کمتری با پدر خود دارند، دیرتر به بلوغ می‌رسند. این دختران در سنین نوجوانی و مراحل بعدی زندگی کمتر دچار مشکلات روانی می‌شوند.

پدر برای پسر یک الگوی قدرت‌مند و حمایتگر و برای دختر اولین مرد زندگی است. از آن‌جایی که پدر اولین مرد زندگی دختر است، این آگاهی را به او می‌دهد که همسر آینده خود را با چه معیارهایی انتخاب کند. همچنین پسر، منش و رفتار مناسب، مانند احترام گذاشتن به دیگران و استقلال را از پدر یاد می‌گیرد.

بنابراین؛ رفتار پدر در شکل‌گیری شخصیت فرزند تأثیر دارد در واقع پدر همانند یک راهنما برای او است تا رفتار درست را بیاموزد.

میلاد با سعادت امیرالمومنین، علی ابن ابیطالب (ع) و روز مرد بر تمامی مردان و پدران مهربان و سخت‌کوش ایران اسلامی مبارک. خداوند روح تمامی مردان و پدران آسمانی را غریق رحمت بفرماید ان‌شاءا…